Uyku Hijyeni
Rochester Üniversitesi Translasyonel Nörotıp Merkezi müdür yardımcısı Maiken Nedergaard tarafından yakın zamanda yürütülen bir araştırma, beyindeki atıkları temizleyen bir sistemin varlığını ortaya çıkardı.
Science dergisinde yayınlanan çalışma, beynin benzersiz atık giderme yönteminin (glifatik sistem olarak adlandırılır) öncelikle uyku sırasında aktif olduğunu ortaya koyuyor.
Vücudun geri kalan kısmındaki hücresel atıkların atılmasından sorumlu sistem olan lenf sistemi beyne kadar uzanmaz. Bunun yerine beyin, beyin dokusu aracılığıyla serebral omurilik sıvısını pompalar ve atıkları dolaşım sistemine geri gönderir ve sonunda genel kan dolaşım sistemine ve nihayetinde karaciğere ulaşır.
Atıkların beyinden zamanında uzaklaştırılması gereklidir. Vücutta çok uzun süre birikmesine veya kalmasına izin verilirse, atık toksik hâle gelir, hücrelere zarar verir veya hücreleri öldürür. Beyin hücreleri özellikle hassastır ve Parkinson, Huntington ve ALS gibi birçok nörolojik durum, metabolik atık nedeniyle beyin hücresi hasarı ile ilişkilidir. Örneğin Alzheimer hastalığı, demansa yol açan metabolik atık ürün amiloid betanın birikmesiyle karakterize edilir.
